Spędzasz długie godziny na oglądaniu seriali i filmów. Potrafisz zarwać noc, by dowiedzieć się, co stało się z Twoimi ulubionymi bohaterami. Uwielbiasz ciekawe historie, kino, filmy, seriale... I nagle przyszło Ci do głowy, że może da się wykorzystać filmy i seriale do nauki języków? Czyż nie jest to doskonały pomysł? Ale czy wiesz, jak uczyć się języków z filmów i seriali?
No właśnie... Jak to zrobić? Jak pracować z ulubionym serialem czy filmem? Czy po prostu go oglądać? A może siedzieć ze słownikiem, notować słówka i nieustannie przewijać każdą scenę, by zrozumieć jak najwięcej?
Jeżeli zadajesz sobie tego typu pytania, jesteś we właściwym miejscu. Mam nadzieję, że ten artykuł pomoże dobrać Ci odpowiednią strategię uczenia się języków z seriali. Zanim jednak zaczniesz, musisz odpowiedzieć sobie na proste pytanie.
Na jakim poziomie w tej chwili jesteś?
Być może nie znasz jeszcze danego języka i dopiero planujesz jego naukę, mając nadzieję, że oglądanie seriali Ci w tym pomoże. A może uczysz się go już od jakiegoś czasu i szukasz nowych pomysłów na jego doskonalenie?
Niezależnie od poziomu, na jakim jesteś, znajdziesz w tym artykule coś dla siebie. Przedstawię w nim bowiem różne strategie uzależnione właśnie od poziomu, na którym się znajdujemy.
Na potrzeby tego artykułu będziemy odwoływać się do znanego dobrze podziału zaproponowanego Europejskim Systemie Opisu Kształcenia Językowego. A zatem do podziału na sześć poziomów: A1, A2, B1, B2, C1, C2. Szczegółowy opis tych poziomów znajdziesz na stronie Wikipedii tutaj. Ja chciałbym przede wszystkim skupić się na tym, co jesteś w stanie zrozumieć na każdym z tych poziomów, gdy słuchasz naturalnej mowy, czyli np. gdy oglądasz serial lub film.
Oto, co jesteś w stanie zrozumieć na każdym z tych poziomów:
Czy wiesz już, na jakim poziomie jesteś?
Który z powyższych opisów jest Tobie najbliższy? Pamiętaj, że mowa tu tylko o rozumieniu ze słuchu filmów. Na niższych poziomach będziesz radzić sobie dużo lepiej w rozmowie z obcokrajowcem i w rozumieniu dialogów z podręcznika. Praca z filmami jest jednak najbardziej skomplikowana i wymaga osłuchania się z językiem, więc przez długi czas ciężko Ci będzie cokolwiek z nich zrozumieć.
No dobrze. Znasz już swój poziom. Zależnie więc od tego, gdzie jesteś, zaproponuję Ci jedną z trzech metod. Pierwsza sprawdzi się na początku nauki, a więc na poziomie A1-A2, druga na poziomie średnio zaawansowanym B1-B2, a trzecia na poziomie zaawansowanym C1-C2.
Jak uczyć się języków z seriali i filmów na poziomie początkującym
Zacznijmy od tego, o czym musisz pamiętać, gdy dopiero co zaczynasz naukę języka:
Jaki jest największy błąd osób na tym etapie?
Początkujący unikają kontaktu z językiem, bo niewiele rozumieją. Małe dzieci potrafią nawet przez kilka godzin oglądać kreskówki w języku, którego nie znają, a dorośli unikają takich sytuacji jak ognia. Czy zdarzyło Ci się obejrzeć film w języku, którego nie znasz? Z pewnością nie. Jest to po prostu nudne. I nie ma w tym nic dziwnego, że Ci się coś takiego nigdy nie udało (no chyba że jest w Tobie odrobina szaleństwa).
Co jednak zrobić, by oglądanie filmu było łatwiejsze? Po pierwsze możesz wesprzeć się napisami, a po drugie możesz oglądać ten sam film lub ten sam odcinek serialu wiele razy, dzięki czemu będzie Ci łatwiej.
A zatem oto krótka instrukcja, jak uczyć się języków z filmów i seriali na początku nauki
KROK 1
KROK 2
KROK 3
KROK 4
KROK 5
Pytania i odpowiedzi
Masz pewnie tu wiele pytań, bo w zupełnie naturalny sposób chcesz pewnie wykonywać pewne czynności. A zatem postaram się wyczytać te pytania w Twoich myślach i dać Ci na nie odpowiedź:
Czy mam sprawdzać nieznane słówka?
Nie. Twoim celem na tym etapie nie jest rozbudowywanie słownictwa. Gdybyś miał(a) sprawdzać każde nieznane słowo, jeden odcinek zająłby Ci wiele dni. Nie ma to więc sensu. Oczywiście jeśli jakieś słowo Cię zaintryguje, nic nie stoi na przeszkodzie, by wyszukać je w słowniku, ale traktuj taką sytuację bardziej jako wyjątek niż regułę.
Jakiej długości powinien być każdy odcinek?
Postaraj się, by nie był dłuższy niż 20-30 minut. Dobrze się tu sprawdza też rozbicie filmu lub odcinka serialu na mniejsze części np. 10-minutowe.
Czy mam powtarzać to, co mówią aktorzy?
Nie. Dopóki nie osłuchasz się z językiem, Twoja wymowa będzie brzmiała strasznie. Na początku nauki staraj się więc tylko słuchać.
Czy mogę uczyć się tylko w ten sposób?
Nie. Oglądanie serialu jest uzupełnieniem procesu uczenia się, w którym będziesz poznawać kolejne słówka i struktury. Pracuj więc równolegle ze swoimi materiałami, a naukę z seriali traktuj jako uzupełnienie czy zabawę.
Czy mogę pominąć któreś kroki?
Jeśli wielokrotne oglądanie danego odcinka Cię nudzi, wykonuj tylko kroki 1 i 2, czyli oglądaj serial z polskimi napisami.
Czy mam uczyć się słówek na pamięć?
Jeśli mnie trochę znasz, wiesz, że jestem największym chyba na świecie przeciwnikiem uczenia się słówek. A zatem nie rób tego. Pamiętaj, że rozbudowywanie słownictwa nie jest Twoim celem na tym etapie pracy z filmem lub serialem. Masz się tylko osłuchiwać z językiem.
Kluczowe jest na tym etapie, byś spędzał(a) jak najwięcej kontaktu z językiem, którego się uczysz. Pozwoli Ci to odnaleźć się w sytuacji, gdy czegoś nie będziesz rozumieć. Nie będziesz wtedy panikować. Zobaczysz, że z czasem Twoje rozumienie ze słuchu będzie się polepszać, a skorzysta też na całym procesie Twoja wymowa, bo nieświadomie zaczniesz naśladować poprawne wzorce.
Jak uczyć się języków z seriali i filmów na poziomie średnio zaawansowanym
Jak pracować, gdy znasz już na tyle język, że jesteś w stanie przeprowadzić w nim rozmowę. Owszem, nie jest to łatwe i bywa stresujące, ale masz już odpowiedni zasób słownictwa, znasz najważniejsze czasy, potrafisz mówić o przeszłości i przyszłości itp.
Oto, o czym musisz pamiętać na tym
etapie:O co chodzi z automatyzacją?
Nasz mózg jest bardzo leniwy i działa w prosty sposób. Jeżeli przesyła jakąś informację, czyni to najmniejszym możliwym wysiłkiem. Gdy dana informacja jest potrzebna raz na sto lat, nie ma się co przecież specjalnie męczyć, prawda? Masz pewnie czasem tak, że przypomnienie sobie jakiegoś słowa czy faktu zajmuje Ci kilka sekund, prawda?
Tak właśnie dzieje się, gdy mózg przesyła informacje rzadko. Mamy tak jakby w mózgu trasy, ścieżki, którymi te informacje biegną. Jeśli są przesyłane niezbyt często, droga ta jest zarośnięta. Ale jeśli tych informacji potrzebujesz co chwilę, Twój mózg zbuduje autostradę, którą informacje będą przesyłane w mgnieniu oka.
Gdy słuchasz języka obcego, mózg początkowo działa leniwie. Wyłapanie pojedynczych słów zajmuje Ci kilka sekund, nie mówiąc już o zrozumieniu całych zdań. Gdy jednak zaczniesz korzystać z tych umiejętności często, mózg zacznie przesyłać informacje szybciej, dzięki czemu będziesz rozumieć to, co słyszysz, niemal od razu.
Czy masz tak, że gdy czytasz jakiś tekst, rozumiesz wszystko, a gdy ktoś do Ciebie mówi w języku obcym, nie rozumiesz wiele, choć znasz przecież wszystkie słowa, których używa? Jeśli czasem Ci się to przydarza, potrzebujesz zautomatyzować umiejętności, które już masz.
A zatem na poziomie średnio zaawansowanym będziesz po pierwsze ćwiczyć mózg, by działał szybciej, a po drugie będziesz dodawać nowe elementy językowe to swojej obecnej wiedzy.
Oto propozycja, jak można pracować z filmami i serialami na tym poziomie:
KROK 1
KROK 2
KROK 3
KROK 4
KROK 5
Czas zaadresować telepatycznie Twoje pytania:
Czy muszę zrozumieć wszystko w 100%, by przejść dalej?
Nie. Nie ma takiej potrzeby. Wystarczy, że będziesz rozumieć 80-90%.
Czy muszę notować sobie nowe słówka?
Nie. Po prostu je sprawdź, spróbuj zrozumieć, jak są użyte i idź dalej. Nie ma potrzeby notowania nowych słów czy uczenia się ich w inny sposób.
Czy mogę uczyć się tylko z seriali?
Nie. Tutaj też dobrze jest wesprzeć się albo zajęciami z nauczycielem, albo innego rodzaju kursem, który będzie Ci podawał materiał w bardziej ustruktryzowany sposób. Pamiętaj, że głównym celem pracy z serialami i filmami jest polepszanie Twojego rozumienia ze słuchu. Nie rozwiniesz w ten sposób np. umiejętności czytania, pisania itd. Musisz nad nimi pracować innymi metodami.
Co zrobić, gdy nie mam czasu na przechodzenie wszystkich kroków?
W tej sytuacji możesz próbować oglądać serial z napisami w języku oryginalnym. Wówczas wystarczy, że obejrzysz dany odcinek jeden raz. Możesz też np. przejść wszystkie kroki dla odcinka nr 1, a w przypadku kolejnych wykonać szybką ścieżkę.
Pamiętaj, że na tym etapie bardzo ważne jest to, by skupiać się już nie tylko na samym osłuchiwaniu się z językiem, ale też na zwiększaniu poziomu swojego rozumienia. Czyli na rozbudowywaniu słownictwa i na ćwiczeniu struktur gramatycznych.
Jak uczyć się języków z seriali i filmów na poziomie zaawansowanym
A jak pracować z filmami i serialami, gdy znamy już język na naprawdę wysokim poziomie? Tutaj musimy skupić się na dwóch rzeczach:
Aby osiągnąć biegłość językową, trzeba mieć stały kontakt z językiem. Oglądanie filmów i seriali to świetny sposób, by symulować pobyt za granicą nie wychodząc z własnego domu. Każda godzina spędzona z językiem się tutaj liczy.
Pracowanie z serialami jest zatem bardzo proste:
Na etapie zaawansowanym kluczowe jest to, byś mógł lub mogła czerpać przyjemność z kontaktu z językiem. Zapomnij więc o nauce. Niech uczenie się nowych słówek i zwrotów przychodzi naturalnie. Nic na siłę. Pamiętaj o tym, by oglądać jak najwięcej i jak najbardziej różnorodnych materiałów.
No dobrze. Ale możesz się zapytać:
Gdzie znaleźć seriale i filmy do nauki?
Tutaj najlepiej sprawdza się oglądanie filmów i seriali on-line, gdyż najłatwiej wyświetlać na nich napisy, przewijać, powtarzać. Możesz też oczywiście kupić np. ulubione filmy na DVD i z nimi pracować, ale ciężko Ci będzie dostarczyć np. ich odpowiednią liczbę, by efekty zaczęły być widoczne, zwłaszcza na wyższych poziomach zaawansowania.
Polecam zatem skorzystanie z jednego z kilku serwisów on-line, gdzie łatwo znaleźć filmy i seriale w wielu językach. Podaję tu tylko te, które sam byłem w stanie sprawdzić.
Na koniec chciałbym jeszcze odpowiedzieć na kilka pytań, które mogą chodzić Ci po głowie.
Czy tą metodą można pracować z filmami wyświetlanymi w telewizji?
Jest to dość trudne. Po pierwsze tylko niektóre kanały (Canal+, HBO) pozwalają na wyłączenie lektora i włączenie napisów. Po drugie, ciężko takie filmy przewijać i po trzecie, nie są dostępne do nich napisy w języku oryginalnym. Z tego też powodu mogą z takimi filmami pracować tylko osoby na poziomie zaawansowanym.
Czy można korzystać z tej metody pracując z podcastami i innymi nagraniami?
Tak, o ile jest do nich transkrypcja. Podcasty i wywiady są o tyle dobre, że jest je o wiele łatwiej zrozumieć, gdyż nie ma tam muzyki ani innych dźwięków w tle. Ludzie mówią w nich też dużo naturalniej niż w filmach. Spokojnie więc można wykorzystywać je do nauki jedną z trzech opisanych wyżej metod.
Czy oglądać filmy dla dzieci?
Filmy dla dzieci nie są wcale dużo łatwiejsze niż filmy dla dorosłych. Możesz oczywiście na samym początku oglądać filmy typu Świnka Peppa, w których jest dużo powtórzeń i które przygotowane są pod kątem najmłodszych dzieci. Filmy długometrażowe oglądaj jednak tylko wtedy, gdy ich oglądanie sprawia Tobie przyjemność. Nie ma co się torturować oglądaniem filmów o księżniczkach czy wojownikach ninja, bo nie są one dużo łatwiejsze niż filmy i seriale dla dorosłych.
Czy jest coś, o czym powinniśmy pamiętać? Tak. Przede wszystkim nie stresuj się tym, że czegoś nie rozumiesz. To zupełnie naturalne, nawet po wielu miesiącach (i latach) nauki. Zaakceptuj to jako fakt i po prostu regularnie pracuj. Rozumienie ze słuchu to jedna z najtrudniejszych do wyćwiczenia umiejętności językowych, ale dzięki wytrwałej pracy i cierpliwości z pewnością będziesz w stanie ją opanować. A nawet jeśli będzie to trudne, dzięki naszej metodzie pracy z serialami, będzie z pewnością przyjemne.
Życzę Ci zatem wielu językowych sukcesów i trafienia na serial czy film, do którego będziesz z przyjemnością (i nostalgią) wiele razy wracać.
Czy w tych zadaniach chodzi o rozumienie słów czy rozumienie znaczenia? Bo ja np. mam tak, że rozumiem większość słów, ale nie wiem co one znaczą, nie potrafię ich przetłumaczyć.
Rozumienie znaczenia. Ale jeśli nie rozumiesz zbyt wielu słów, by sobie poradzić, oznacza to, że powinnaś uczyć się z tekstów łatwiejszych, czyli obniżyć nieco poprzeczkę trudności.